Răng sữa bị sâu là một trong những vấn đề thường gặp ở trẻ nhỏ, gây ra cảm giác đau nhức khi ăn nhai. Vậy nguyên nhân nào dẫn đến răng sữa bị sâu? Cách phòng ngừa và điều trị như thế nào? Dưới đây là một số thông tin cần biết để các bậc phụ huynh hiểu rõ hơn về vấn đề này và có những giải pháp phù hợp.
Răng sữa là gì?
Răng sữa hay còn được biết đến với nhiều tên gọi khác nhau như răng nguyên thủy, răng trẻ, là những chiếc răng đầu tiên của trẻ em. Thường xuất hiện khi trẻ đạt khoảng 5 đến 7 tháng tuổi, chúng là những chiếc răng tạm thời sẽ dần được thay thế bằng các răng vĩnh viễn. Thực tế, răng sữa được hình thành từ giai đoạn thai kỳ, bắt đầu phát triển từ khi thai nhi mới 6 tuần tuổi.
Răng sữa thường tồn tại trong hàm của trẻ em với tổng cộng 20 chiếc, được phân bố đều trên cả hai hàm, với 10 chiếc trên và 10 chiếc dưới. Mỗi đứa trẻ có thể trải qua các giai đoạn khác nhau khi mọc và thay răng do nhiều yếu tố như tốc độ phát triển, cấu trúc hàm, cấu trúc răng, và nhiều yếu tố khác. Mặc dù thời gian tồn tại của chúng ngắn so với răng vĩnh viễn, nhưng răng sữa đóng vai trò vô cùng quan trọng. Chúng cần thiết để trẻ em có thể tập nhai và hấp thụ thức ăn trong giai đoạn đầu của cuộc sống. Ngoài ra, răng sữa cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình hình thành ngôn ngữ, tạo ra một nụ cười đẹp mắt và hỗ trợ trong việc định hình vị trí cho các răng vĩnh viễn sắp mọc sau này.
Vai trò răng sữa ở trẻ
Răng sữa đóng vai trò vô cùng quan trọng trong giai đoạn phát triển đầu đời của trẻ. Tuy chỉ tồn tại tạm thời, những chiếc răng nhỏ bé này lại mang đến nhiều lợi ích thiết yếu cho bé:
Chức năng ăn nhai
- Giúp trẻ cắn, nhai, nghiền nát thức ăn, hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả.
- Giúp trẻ tập ăn các loại thức ăn mới, đa dạng hóa khẩu phần ăn, cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho sự phát triển.
Giữ chỗ cho răng vĩnh viễn
Giữ vị trí cho răng vĩnh viễn mọc đúng chỗ, tránh tình trạng mọc lệch lạc, chen chúc.
Định hướng mọc răng vĩnh viễn, tạo khuôn hàm cân đối, hài hòa.
Kích thích phát triển xương hàm
- Khi trẻ nhai, lực tác động lên xương hàm giúp kích thích phát triển, tạo khuôn mặt cân đối, hài hòa.
- Giúp trẻ phát âm rõ ràng, chuẩn xác.
Thẩm mỹ
- Nụ cười rạng rỡ với hàm răng sữa khỏe mạnh góp phần tạo nên sự tự tin cho trẻ.
- Giúp trẻ giao tiếp tốt hơn, hình thành tính cách cởi mở, hòa đồng.
Sức khỏe tổng thể
- Răng sữa khỏe mạnh giúp trẻ ăn ngon miệng, hấp thu dinh dưỡng tốt, tăng cường sức đề kháng.
- Giảm nguy cơ mắc các bệnh về đường tiêu hóa, tim mạch, hô hấp.
Bảo vệ răng sữa cho trẻ là vô cùng quan trọng
- Cha mẹ cần tập cho trẻ thói quen vệ sinh răng miệng tốt, chải răng ít nhất 2 lần/ngày.
- Cho trẻ đi khám nha khoa định kỳ 6 tháng/lần để kiểm tra sức khỏe răng miệng.
- Chế độ dinh dưỡng cân bằng, hạn chế thức ăn ngọt, nhiều axit.
- Tránh các thói quen xấu như mút tay, ngậm ti giả.
Chăm sóc tốt răng sữa cho trẻ là góp phần bảo vệ sức khỏe và sự phát triển toàn diện của trẻ.
Xem thêm: Răng sữa mọc lệch có sao không? Làm thế nào để ngăn ngừa việc răng sữa mọc lệch?
Nguyên nhân nào dẫn đến răng sữa bị sâu?
Răng sữa bị sâu là tình trạng mà răng sữa bị tấn công bởi vi khuẩn, gây ra các lỗ sâu, gây đau nhức và phá hủy mô răng, ảnh hưởng đến khả năng ăn nhai và thẩm mỹ. Ngày nay, sự phổ biến của sâu răng ở răng sữa trẻ em rất lớn, chủ yếu xuất phát từ thói quen ăn uống và việc chăm sóc, vệ sinh răng miệng không đúng cách. Những nguyên nhân phổ biến gây răng sữa bị sâu ở trẻ em:
Có thói quen ăn nhiều đồ ngọt
Việc phụ huynh cho trẻ tiêu thụ quá nhiều đồ ngọt theo sở thích là nguyên nhân chính gây ra tình trạng sâu răng ở trẻ. Các loại bánh kẹo ngọt thường là môi trường lý tưởng cho nhiều loại vi khuẩn gây sâu răng trong khoang miệng. Khi đó, những vi khuẩn này sẽ lên men các loại đường từ đồ ngọt và bám vào răng, dần dần gây ra tình trạng sâu răng ở trẻ.
Vệ sinh răng miệng kém
Khi trẻ không vệ sinh răng miệng kỹ càng, các mảng bám trên răng sẽ tích tụ lại, tạo điều kiện cho vi khuẩn gây sâu răng phát triển. Các vi khuẩn này phá hủy cấu trúc men răng và tủy răng, làm cho răng trở nên yếu và dễ bị sâu hơn sau thời gian dài.
Răng mọc chen chúc
Trong trường hợp răng mọc lệch, việc vệ sinh răng miệng của trẻ sẽ gặp nhiều khó khăn hơn do các răng mọc chen chúc. Tình trạng này tạo điều kiện cho việc mảng bám tích tụ, gây ra tình trạng sâu răng sữa.
Di truyền từ mẹ sang con
Theo nhiều nghiên cứu, trong quá trình mang thai, nếu mẹ mắc các bệnh lý như sâu răng, viêm nướu, viêm nha chu,… khả năng sinh non có thể cao hơn gấp đôi. Đồng thời, các loại vi khuẩn này cũng có thể xâm nhập vào hệ tuần hoàn máu và lây truyền từ mẹ sang thai nhi, ảnh hưởng đến sức khỏe của thai nhi. Kết quả là, trẻ có nguy cơ cao hơn về khiếm khuyết men răng và mắc các vấn đề liên quan đến sâu răng.
Cấu trúc men răng của răng yếu hơn
Vì còn nhỏ, men răng ở trẻ thường mỏng hơn rất nhiều so với men răng vĩnh viễn, đặc biệt là đối với trẻ bị khiếm khuyết men răng. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của vi khuẩn và gây ra tình trạng sâu răng ở răng sữa.
Xem thêm: Cách xử lý khi răng sữa của trẻ bị mòn
Cách để nhận biết răng sữa bị sâu ở trẻ
Tương tự như sâu răng ở người trưởng thành, sâu răng sữa ở trẻ nhỏ cũng có các biểu hiện đặc trưng để nhận biết. Tuy nhiên, ở giai đoạn mới hình thành, trên răng của trẻ có thể không có dấu hiệu bất thường nào cho đến khi vi khuẩn tấn công gây thay đổi màu răng và xuất hiện các lỗ hỏng nhỏ màu đen.
Phát hiện sớm các vấn đề mà bé đang gặp phải giúp ngăn chặn tổn thương và hư hỏng răng sữa một cách hiệu quả hơn. Dưới đây là những dấu hiệu cho thấy nguy cơ sâu răng sữa ở trẻ mà phụ huynh cần lưu ý:
- Màu sắc bên ngoài của răng thay đổi không bình thường và có nhiều mảng bám. Răng có thể chuyển sang màu đen, vàng, và men răng bị mài mòn dần, làm lộ tủy răng và ngà răng ra ngoài. Nếu sâu răng sữa kéo dài, các răng lân cận cũng có thể bị tấn công và gây hại.
- Miệng của bé có mùi hôi không bình thường, đây là một trong những dấu hiệu phổ biến của sâu răng sữa ở trẻ em. Nếu phụ huynh phát hiện hơi thở của bé có mùi hôi khó chịu, có thể kiểm tra xem răng của bé có gặp vấn đề gì không.
- Quan sát bên trong răng của bé có sự thay đổi kích thước và hình dạng không bình thường do vi khuẩn tấn công làm mòn phần men răng cứng, ăn sâu vào tới ngà răng và tủy răng. Do đó, sau một thời gian, bạn có thể nhận thấy răng sữa của bé bị thưa dần và xuất hiện các biểu hiện hư hỏng rõ rệt.
- Răng sữa bị sâu thường rất nhạy cảm, nên khi tiếp xúc với nhiệt độ có thể gây ra cảm giác ê buốt, đau nhức và khó chịu. Đây là một biểu hiện thường gặp khi trẻ bị sâu răng sữa.
Nếu các bậc phụ huynh nhận thấy bé có các biểu hiện như đã đề cập, hãy kiểm tra và đưa bé đến gặp nha sĩ để được điều trị sớm. Không nên chủ quan, vì các tổn thương ở răng sữa có thể gây ra nhiều biến chứng, đặc biệt là ảnh hưởng đến mầm răng vĩnh viễn và gây ra các vấn đề sau này.
Răng sữa bị sâu có nên nhổ?
Răng sữa đóng vai trò quan trọng trong việc định hình vị trí răng của trẻ sau này và hỗ trợ cho việc phát âm rõ ràng và ăn nhai hiệu quả. Tuy nhiên, trong một số trường hợp đặc biệt như sau, việc nhổ răng sữa được các chuyên gia xem xét là cần thiết để loại bỏ những chiếc răng bị tổn thương, bảo vệ cấu trúc răng hàm và hướng dẫn cho sự phát triển răng nhanh chóng nhất cho trẻ.
Các trường hợp sau đây chỉ định việc nhổ răng sữa sâu cho bé:
- Răng sữa của bé lung lay nhẹ nhưng vẫn chưa thể tự rụng.
- Răng sữa của bé bị sâu nặng, dẫn đến đau nhức, sốt và ảnh hưởng đến việc ăn uống của trẻ.
- Răng bị viêm tủy nặng, buộc phải nhổ bỏ.
- Tình trạng răng sữa bị viêm, nhiễm trùng chóp răng.
Xem thêm: Khám răng cho trẻ khi nào? Địa chỉ khám răng cho bé uy tín
Tác hại của việc răng sữa bị sâu
Việc chủ quan không điều trị răng sữa bị sâu có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe răng miệng của trẻ:
- Khi răng sữa bị sâu nghiêm trọng, việc phải nhổ sớm là không tránh khỏi. Tuy nhiên, việc loại bỏ trước thời điểm cần thiết có thể ảnh hưởng đến quá trình mọc răng vĩnh viễn của bé trong tương lai.
- Trẻ từ 2 đến 4 tuổi mắc sâu răng sữa có thể ảnh hưởng đến chức năng nhai và nghiền thức ăn, không tốt cho hệ tiêu hóa.
- Nếu không được điều trị, sâu răng sữa ở trẻ có thể gây ra đau nhức và khó chịu khi ăn uống. Điều này có thể dẫn đến nguy cơ bé biếng ăn, ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa và sự phát triển của trẻ.
- Răng sữa đóng vai trò không thể phủ nhận trong quá trình giao tiếp của trẻ nhỏ, giúp cho việc phát âm của bé trở nên rõ ràng và chuẩn xác hơn. Nếu răng của trẻ em bị sâu, điều này có thể hạn chế khả năng phát âm của trẻ.
Cách điều trị răng sữa bị sâu
Khi trẻ bị sâu răng, cha mẹ cần đưa trẻ tới bác sĩ nha khoa ngay lập tức để thăm khám và đánh giá tình trạng. Dựa vào từng trường hợp cụ thể, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị sâu răng sữa phù hợp cho trẻ em:
- Trong trường hợp răng của trẻ mới bắt đầu bị sâu, chưa có lỗ sâu hoặc chỉ có sự hình thành ban đầu của nó, bác sĩ thường sẽ áp dụng phương pháp tái khoáng hóa men răng. Điều này bao gồm việc sử dụng các chất như canxi, photphat, fluor trám vào vùng bị sâu. Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể hướng dẫn phụ huynh về cách chăm sóc răng sâu cho trẻ tại nhà, bao gồm việc sử dụng kem đánh răng chứa fluor và bổ sung thêm các khoáng chất vào khẩu phần ăn để tăng cường quá trình tái khoáng hóa.
- Khi răng sữa bị sâu nặng, tạo ra lỗ sâu màu đen và gây ra cảm giác đau nhức mạnh hoặc làm vỡ mẻ răng, bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra tình trạng của răng để xác định liệu sự sâu đã ảnh hưởng đến tủy hay chưa. Nếu tủy bị viêm nhiễm, điều trị nội nha sẽ được thực hiện để bảo tồn răng thật trước khi tiến hành hàm trám lỗ sâu.
- Đối với trẻ trong độ tuổi từ 2 đến 3, nếu phát hiện hiện tượng răng cửa đen dần và rồi mất đi (hay được gọi là răng sún), nếu tình trạng này nhẹ, bác sĩ sẽ thực hiện việc trám răng để ngăn chặn sự phát triển của sâu. Việc trám sâu răng sữa sớm sẽ giúp duy trì đầy đủ số răng trên hàm của trẻ.
Phòng ngừa tình trạng răng sữa bị sâu ở trẻ
Để ngăn ngừa sâu răng sữa ở trẻ nhỏ, cha mẹ có thể thực hiện những biện pháp sau đây:
- Trong thời kỳ mang thai, các bà mẹ nên bổ sung vào chế độ ăn uống của mình một số loại thực phẩm có lợi cho sức khỏe răng của bé, như cua, ốc, cá, sò, tôm, sữa… Đồng thời, cũng nên hạn chế căng thẳng và stress để bảo vệ sức khỏe toàn diện cho cả mẹ và em bé.
- Khi trẻ bắt đầu mọc răng sữa, các bà mẹ nên thường xuyên vệ sinh răng miệng cho trẻ hàng ngày bằng cách sử dụng nước muối ấm. Điều này giúp làm sạch mảng bám trên răng và ngăn chặn vi khuẩn gây sâu răng.
- Thường xuyên cho trẻ ra nắng giúp chống còi xương và thúc đẩy phát triển của xương hàm, từ đó giảm nguy cơ răng mọc lệch và yếu.
- Tránh cho trẻ tiêu thụ thức uống và đồ ăn ngọt vào buổi tối. Khi bé đủ 1 tuổi, nên chỉ cho trẻ uống nước lọc trước khi đi ngủ.
- Tránh để bé ngậm đồ ăn và đồ uống trong miệng vì điều này tạo điều kiện cho vi khuẩn tiếp xúc với răng lợi của trẻ, gây ra tình trạng sâu răng sữa.
- Khi phát hiện trẻ bị sâu răng sữa, quan trọng là đưa trẻ đến phòng khám nha khoa để bác sĩ kiểm tra, theo dõi và đưa ra các biện pháp xử lý kịp thời.
Địa chỉ điều trị răng sữa bị sâu cho trẻ hiệu quả
Nha khoa AB đã trở thành một trung tâm nha khoa uy tín, là địa chỉ chăm sóc răng miệng được nhiều khách hàng trong và ngoài nước tin tưởng lựa chọn. Tại đây, việc điều trị sâu răng sữa cho trẻ sẽ được thực hiện nhanh chóng, an toàn và không gây đau nhức.
Nha khoa AB tụ hợp một đội ngũ Bác sĩ xuất sắc, được đào tạo chuyên sâu tại các trường Đại học Y Dược uy tín trong cả nước. Họ đã có thời gian tu nghiệp tại nước ngoài và tích lũy được nhiều kinh nghiệm thực tiễn trong việc điều trị các bệnh về răng miệng cho trẻ.
Được trang bị hệ thống máy móc và thiết bị nha khoa hiện đại và tiên tiến. Nha khoa AB sử dụng vật liệu hàn trám tốt nhất, có độ bền và độ thẩm mỹ cao. Đồng thời, chúng tôi áp dụng công nghệ nhổ răng hiện đại bằng máy siêu âm, đảm bảo việc nhổ răng diễn ra nhanh chóng, an toàn và không gây cảm giác đau cho trẻ nhỏ.
Với phong cách làm việc chuyên nghiệp, sẵn lòng giải đáp mọi thắc mắc của khách hàng về dịch vụ. Thái độ làm việc nghiêm túc và nhiệt tình, luôn tôn trọng và lắng nghe ý kiến của khách hàng.
Hy vọng rằng bài viết này sẽ giúp mẹ hiểu được những tác hại của sâu răng sữa đối với trẻ, từ đó họ có thể biết cách xử lý và chăm sóc kịp thời để tránh gây ảnh hưởng đến sức khỏe và xương hàm của bé.